Auteurs: Fred de Klerk
De Gaasperplas is een druk bezocht, gratis toegankelijk recreatie gebied van zo’n 166 ha, gelegen aan de zuidrand van Amsterdam-Zuidoost. In 1982 vond de Floriade er plaats. Het gebied maakt deel uit van het Groengebied Amstelland en heeft veel wandel-, fiets- en ruiterpaden. Ook is er een grote camping, die regelmatig bezocht wordt door buitenlandse bezoekers, en er zijn volop speel- en ligweiden. Honden zijn, mits aangelijnd, toegestaan. Op bepaalde plaatsen mogen honden ook loslopen.
De natuur rond de Gaasperplas is zeer gevarieerd. Naast veel soorten bomen, planten, vogels en vissen zijn er meerdere vossenburchten. Op 6 mei 2016 wordt in het gebied een jonge vos aangetroffen met verschijnselen die zouden kunnen wijzen op een besmetting met hondsdolheid (rabiës). Dit is een dodelijke infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus waarmee zowel dieren als mensen besmet kunnen raken (zie onderstaand kader). De instanties die toezien op de volksgezondheid en de diergezondheid treffen daarom verschillende maatregelen, al bestaat er na het eerste laboratoriumonderzoek twijfel of de positieve uitslag van de zogenoemde immunofluorescentietest (IFT) wel past bij het epidemiologische beeld. Nederland en omringende landen zijn namelijk al jaren officieel vrij van hondsdolheid, dus waar komt de ziekte dan nu opeens vandaan? Terwijl op bevestiging van de IFT-uitslag wordt gewacht en maatregelen in gang worden gezet, rijst de vraag wat de juridische basis is voor de maatregelen die nodig worden geacht.
Na een beschrijving van het feitenrelaas wordt in dit hoofdstuk meer uitgebreid op deze twee vragen ingegaan. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een paar algemene conclusies.
Dit hoofdstuk komt uit de Lessen uit crises en mini-crises 2016 van het lectoraat Crisisbeheersing. In deze vijfde editie in de reeks worden vijftien bijzondere gebeurtenissen uit het jaar 2016 beschreven en beschouwd. In elk hoofdstuk wordt getracht een dilemma of thema bloot te leggen dat ook in toekomstige situaties een rol zou kunnen spelen. Bestuurders en professionals werkzaam op het terrein van crisisbeheersing en veiligheidsmanagement kunnen hier hun voordeel mee doen. In het inleidende hoofdstuk worden de rode draden uit de casus belicht. Centrale thema's zijn: omgaan met onzekerheid en met maatschappelijke en politieke onrust, de rol van veiligheidsregio's, ketenpartners en burgers, de juridische en financiële verwikkelingen die na (mini-)crises volgen en het belang van continuïteit.
NVA: ZiekteverschijnselenRIVM: RabiesGARC: The problem of rabiesGroengebied Amsterdam: Algemene Verordening Groengebied Amsterdam
