Voor gemeenten brengen crisissituaties soms heel andere taken met zich mee dan de taken die de Wet veiligheidsregio's voorschrijft. Van gemeenten wordt in toenemende mate ook inzet gevraagd daar waar maatschappelijke onrust een rol speelt. Het kan bijvoorbeeld gaan om onrust in een bepaalde wijk, vanwege de aanwezigheid van een chemisch bedrijf of rond de organisatie van een beladen evenement. Hoewel gemeenten de laatste jaren steeds beter lijken te zijn toegerust op GRIP-situaties, wordt in dit soort situaties vaak helemaal niet naar een bepaald GRIP-niveau opgeschaald. Toch kunnen gemeenten, als er sprake is van maatschappelijke onrust, niet afzijdig blijven. In het kader van het Kennisprogramma Bevolkingszorg is het lectoraat Crisisbeheersing nagegaan wat dit soort situaties nu van een gemeentelijke organisatie vergen. Aan de hand van een aantal recente casus beschouwen wij de uitdagingen waar gemeenten voor staan. Het uitgangspunt daarbij is inventariserend: we kijken naar de gebeurtenissen zelf en naar de activiteiten die gemeenten daarbij ondernamen. Daarmee is dit eerst en vooral een verkennend onderzoek naar de uitdagingen voor lokale overheden bij situaties van (dreigende) maatschappelijke onrust.

Deze publicatie verschilt daarmee van de reeks jaarboeken Lessen uit crises en mini-crises van het lectoraat Crisisbeheersing waarin vooral bestuurlijke en operationele dilemma's centraal staan. Anders dan in de jaarboeken, waarin ook de rol van andere partijen dan die van de gemeentelijke overheid wordt belicht, wordt in deze publicatie specifiek ingezoomd op de gemeentelijke processen: de interne opschaling, de afstemming met externe partijen en de afwegingen binnen de gemeentelijke organisatie om de lokale onrust te beteugelen.

De factsheet Maatschappelijke onrust en de rol van de gemeente is te bestellen in onze webshop>>