Auteurs: Angéliquè de Regt en Lilian Weber
Op zaterdagavond 21 april 2012 botsen rond 18.25 uur ter hoogte van het Amsterdamse Westerpark (gelegen tussen de stations Amsterdam Sloterdijk en Amsterdam Centraal Station) een intercity en een stoptrein frontaal op elkaar. Bij de botsing raken beide machinisten en zeker 190 (van de 425) passagiers gewond, van wie twintig ernstig. De hulpverleningsdiensten van de Veiligheidsregio Amsterdam- Amstelland komen massaal in actie en schalen op naar GRIP-2. Ambulances van omliggende regio’s verlenen bijstand om slachtoffers naar ziekenhuizen te vervoeren (IVenJ, 2012). Het bereiken van de passagiers wordt bemoeilijkt, doordat het spoor (ter hoogte van het ongeval) voor de hulpdiensten lastig begaanbaar is.37 Lichtgewonde slachtoffers worden ter plaatse behandeld of in de opvanglocatie. In eerste instantie is dit een nabijgelegen hotel. Rond 20.30 uur wordt een woonzorgcentrum voor opvang opengesteld. De zwaarder gewonde slachtoffers worden naar verschillende ziekenhuizen gebracht. Eén slachtoffer overlijdt de volgende dag in het ziekenhuis aan haar verwondingen.
In dit hoofdstuk staat het dilemma centraal in hoeverre de slachtofferregistratie volgens de daarvoor opgestelde procedures moet verlopen. Hoe belangrijk is het om na een incident een totaal slachtofferbeeld te verkrijgen? Mag worden verwacht dat de landelijke slachtoffer-informatie-systematiek (SIS) problemen bij het verkrijgen van een slachtofferbeeld in de toekomst zal voorkomen? Eerst wordt kort stilgestaan bij de drie onderzoeken die naar aanleiding van het incident hebben plaatsgevonden. Vervolgens wordt ingegaan op het dilemma rond de slachtofferregistratie na incidenten. Een beschouwing van dit dilemma vindt plaats aan de hand van vijf verschillende perspectieven waarbij bevindingen uit officiële documenten en interviews zijn betrokken.
Dit hoofdstuk komt uit de Lessen uit crises en mini crises in 2012 van het lectoraat Crisisbeheersing. De terugblik op crises uit 2012 biedt inzicht in de bestuurlijke en operationele dilemma’s van de situaties afzonderlijk en daarmee lessen voor de crisisbeheersing. Het geeft ook aan wat verschillende gemeenschappen in 2012 zoal bezighield en hoe bestuurders en hulpdiensten hiermee omgingen. In deze publicatie worden twintig bijzondere gebeurtenissen uit het jaar 2012 beschreven en beschouwd. De publicatie is de eerste editie in de reeks Lessen uit Crises en mini-crises.
NOS: Eén dode door treinbotsing AmsterdamOnderzoeksraad voor Veiligheid: Treinbotsing tussen intercity en sprinter