Risicocommunicatie omvat voorlichting en communicatie over risico’s waaraan mensen kunnen blootstaan voordat zich een ramp voordoet. Risicocommunicatie heeft zowel een wettelijke als wetenschappelijke basis.
Volgens de Wet veiligheidsregio's draagt het bestuur van de Veiligheidsregio er zorg voor dat de bevolking informatie wordt verschaft over de rampen en de crises die de regio kunnen treffen, over de maatregelen die zijn getroffen ter voorkoming en bestrijding of beheersing hiervan en over de daarbij te volgen gedragslijn. De Wet veiligheidsregio's schrijft niet voor aan welke inhoudelijke voorwaarden de plannen voor risicocommunicatie moeten voldoen noch dat een veiligheidsregio de feitelijke risicocommunicatie zélf uitvoert. De veiligheidsregio ondersteunt en adviseert de gemeenten en andere veiligheidspartners (bijvoorbeeld waterschappen en risicobedrijven) hierin. In het regionaal beleidsplan staat hoe aan risicocommunicatie binnen de regio wordt vormgegeven.
Onderzoek wijst uit dat burgers die goed op de hoogte zijn van risico's in hun omgeving zich veiliger voelen en beter reageren als er een ramp gebeurt.
Goede risicocommunicatie zorgt voor realistische wederzijdse verwachtingen tussen overheid en samenleving en draagt bij aan de beoogde zelfredzaamheid van de bevolking. Vooral in de eerste minuten van een crisis zijn mensen op zichzelf en elkaar aangewezen. Dan is het van (levens-)belang dat men een gevaarlijke situatie kan herkennen, deze kan duiden en adequaat kan handelen. Daarnaast kan de primaire aandacht van hulpverleners bij aankomst hierdoor bij crises en rampen uitgaan naar die groepen in de samenleving die niet of verminderd zelfredzaam zijn.
Risicocommunicatie maakt deel uit van de communicatieketen, die de veiligheidsketen volgt:risicocommunicatie → crisiscommunicatie → nazorgcommunicatie.→ risicocommunicatie.
Voor veertien landelijke risico's zijn kernboodschappen ontwikkeld, die veiligheidsregio's en gemeenten kunnen gebruiken bij hun risicocommuinicatie.
