Leven, opvoeden en werken in coronatijd: enkele persoonlijke overpeinzingen

17 april 2020

"In deze unieke periode als gevolg van de coronacrisis wordt er veel gevraagd van de samenleving, van mensen werkzaam in vitale beroepen, van ondernemers, van kinderen, van ouders, van alles en iedereen. Niet dat het op dit moment het belangrijkste is, maar wel omdat ik het bij mijzelf merkte: de nieuwe zogenaamde 1,5-metersamenleving zet aan tot reflectie op mijn eigen wijze van leven, opvoeden en werken. In dit blog enkele persoonlijke waarnemingen op het privé- en werkfront", aldus lector Energie- en transportveiligheid Nils Rosmuller.

Privé

Kinderen thuis (deel 1)
In heb twee dochters (de oudste in de 1e klas op de middelbare school en de jongste in groep 7 op de basisschool) en ben gescheiden (alleen thuis). Normaliter komen mijn meiden thuis met behaalde cijfers van school. De wijze waarop deze cijfers tot stand zijn gekomen, ontging me voor een deel: hadden ze er hard voor geleerd? Snapten ze de stof? Nu mijn meiden veel meer thuis zijn, en zo af en toe mij vragen iets uit te leggen, krijg ik veel beter dan voorheen door wat ze zoal moeten kennen en kunnen voor school, en bovenal, krijg ik nu veel meer mee hoe zij denken/redeneren. En ineens zijn de cijfers een stuk minder belangrijk voor mij als indicatie voor hoe het met ze op school gaat. Juist het inzicht bij mij in de wijze waarop ze met de aangeboden stof omgaan en hun redeneerwijze zijn de grote winstpakker voor mij. Die cijfers komen wel een keer.

Kinderen thuis (deel 2)
Ik was positief verrast door de wijze en snelheid waarop de scholen van mijn dochters de fysieke school hebben omgezet naar de digitale school. Huiswerkpakketten stonden binnen een mum van tijd klaar, nakijkbladen waren beschikbaar, videoconferencingtools om lessen te volgen en te chatten waren snel ingeregeld. Doordat ik nu meer met het huiswerk van de kinderen bezig ben, valt me ook op dat gerichte aandacht voor hun werkwijze echt helpt. 'Lees goed de vraag', 'welke deelstappen moet je uitvoeren om de vraag te beantwoorden', 'schrijf die deelstappen netjes uit', en het correcte antwoord komt 'vanzelf'.
In het begin leek het wel alsof ik van 'Mars' kwam. Maar na een paar dagen zat deze werkwijze er behoorlijk in. 

Werk

Telewerken (deel 1 t/m 100)
Als IFV volgen we natuurlijk de RIVM-richtlijnen: ik word geacht niet op kantoor te komen en geen werkgerelateerde groepsbijeenkomsten/vergaderingen bij te wonen. Oftewel: werken vanuit huis. Dat deed ik deels al, maar nu dus 100%. Dit levert waardevolle inzichten op. Ik had natuurlijk tal van werkaspecten kunnen noemen zoals het missen van mijn collega's, de ontmoetingen en gesprekjes bij het koffiezetapparaat, de chocolaatjes en koekjes op het 'E-blok', en nog veel meer. Ik heb me echter beperkt tot die zaken die me aanleiding geven nog eens goed te overdenken waarom ik te werk ga zoals ik te werk ga, en of dit per se zo moet doorgaan.

Hieronder enkele van mijn persoonlijke ervaringen in deze 100% thuiswerkperiode:

• De reistijd voor woon-werkverkeer is er niet meer. Dat scheelt tijd. Maar ook af en toe een rustmomentje in de auto/openbaar vervoer tussen werk en thuis is er dan niet meer.
• De reistijd naar zakelijke afspraken is er niet meer. Ook dat scheelt tijd. De tijd voor tussendoor telefoontjes tijdens het reizen is er dan echter ook niet meer.
• De vermenging tussen werk en privé neemt toe. Overdag speel ik nu soms met de kinderen, tussen het videoconferencen door. 's Avonds 'doe ik mijn mail', schrijf ik aan rapporten, blogs en offertes.
• Met betrekking tot dat laatste: het werk gaat gelukkig 'gewoon' door met uitzondering van de lezingen die ik geef. Videoconferencing biedt goede overlegmogelijkheden.
• En met betrekking tot videoconferencing:
  

• Ik vind het grote scala aan videoconferencingsystemen prima werken, ze zijn gebruiksvriendelijk en de verbindingen zijn van goede kwaliteit (zowel beeld als geluid).
  
• Ik ervaar de videoconferencingdiscipline van de deelnemers als best goed. Duidelijkheid wanneer iemand het woord wil, en elkaar laten uitspreken.
  
• Videoconferencing vind ik behoorlijk intensief. Uren achtereen in dezelfde zithouding, turend naar enkele vierkante centimeters op een beeldscherm.
  
• De eerste weken werden alle overleggen rücksichtslos omgezet naar videoconferencing. Goed dat het werk zo doorgaat. Ik merk nu dat overleggen, gelukkig, ook weer telefonisch gehouden kunnen worden: je kunt tussentijds wat bewegen/lopen en je ogen/lichaam zijn minder 'vastgezet' op enkele vierkante centimeters.
  
• Taal en beeld zijn 'slechts' een deel van de communicatie. Emoties en lichaamstaal zijn grotendeels lastig mee te krijgen via de beeldoverleggen.
  
• En tot slot: bij fysieke overleggen zorg je dat 'ruim op tijd' op de plek aanwezig bent. Dat geeft de ruimte voor 'koetjes-en-kalfjes-gesprekken' met degenen die er ook al eerder zijn. En nadien idem. Nu, met videoconferencing, logt eenieder enkele seconden voor het begin van de vergadering in en is binnen enkele seconden na afloop vertrokken. Ik mis die pre- en post-vergadering koetjes-en-kalfjes-gesprekjes omdat ze, naast 'gezellig', ook professioneel nuttig zijn.

Het anders werken heeft zo zijn voor- en nadelen, waarbij ik besef dat genoemde nadelen in deze periode van grote crisis eigenlijk geen naam mogen hebben.

Wat leert me dit alles nu?

Gerichte aandacht voor mijn meiden, ook als gaat om hun schoolwerk, is leuk en geeft echt inzicht in wat er hun koppies omgaat: hoe ze denken/redeneren en wat ze belangrijk vinden.

Voor mij gaat het werk gelukkig nog 'gewoon' door. Dat zal voor velen helaas anders zijn. Onzekerheden over de toekomst, over gezondheid, baan en school trekken een zware wissel op het leven van velen.

Wat betreft die toekomst, hierin zal ik mij wat vaker digitaal gaan melden op vergaderingen. Digitaal kan prima, zo is wel gebleken, scheelt behoorlijk wat reistijd, en is ook voor het  milieu en de (transport)veiligheid zo gek nog niet. En dat laatste is dan wel weer gepast voor een lector Energie- en transportveiligheid.

Maar bovenal leert deze quarantaineperiode mij dat ik mij gelukkig mag prijzen. Mijn familie en vrienden zijn gezond (voor zover ik het overzie vanuit Delft). En dat is het belangrijkste.

Ik wens alle hulpverleners en collegae die zich zo hard inzetten voor het bestrijden van de coronacrisis sterkte, zowel fysiek als mentaal. Bij deze mijn grote dank aan hen.

Nils Rosmuller
lector Energie- en transportveiligheid