Onderzoek Lectoraat Crisisbeheersing

Het lectoraat Crisisbeheersing gaat uit van een multidisciplinaire benadering, eigen aan crisisbeheersing. Doelstelling van het lectoraat is het ontwikkelen en delen van kennis en kunde op het brede terrein van de crisisbeheersing ten behoeve van bestuurders, hulpdiensten (brandweer, politie, ambulancezorg/GHOR) en gemeentelijke diensten, maar ook van al die andere actoren die ten tijde van een crisis een rol kunnen spelen. Dit gebeurt door onderzoek en evaluaties te verrichten en informatie en kennis zo breed mogelijk beschikbaar te stellen en te delen.

Visie van het lectoraat Crisisbeheersing

Dr. Menno van Duin is sinds 2010 lector Crisisbeheersing. In zijn lectorale rede 'Veerkrachtige crisisbeheersing' (2011) heeft hij de visie van het lectoraat verwoord. De hoofdlijnen zijn: nuchterheid, normaal in het bijzondere, veerkracht en redzaamheid.

"Nuchterheid betekent bijvoorbeeld ook dat in evaluaties veel meer realisme moet doorklinken. Wat kan in hectische situaties nu van bestuurders, operationeel leidinggevenden en hulpverleners worden verwacht? Wat je zelden doet, doe je zelden goed. Omdat rampen en crises maar zo zelden voorkomen, hebben betrokkenen bijna geen ervaring. Wij moeten daarom proberen in bijzondere situaties zo veel mogelijk aan te sluiten bij het normale en het dagelijkse, en in de voorbereiding dit zo veel mogelijk als uitgangspunt nemen", aldus Van Duin.

Lector Menno van Duin, bestuurskundige en socioloog, richt zich al meer dan 25 jaar op kennisontwikkeling en professionalisering op het terrein van crisisbeheersing. In 1992 verscheen zijn proefschrift ‘Van rampen leren’ over het lerend vermogen van de overheid na rampen.

Hij was medeoprichter van het COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement, en kreeg in 1995 een deelaanstelling bij het Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding (Nibra, thans IFV). Vanaf de start (in 1998) was hij nauw betrokken bij de Master Crisis and Disaster Management (MCDM) en later ook bij de opvolger hiervan, de Master of Crisis and Public Order Management (MCPM).

Van Duin was betrokken bij een groot aantal evaluaties, studies en adviestrajecten en begeleidde vele studenten bij hun scriptie over crisisbeheersing. Ook is hij frequent spreker op congressen en seminars.

Volg Menno van Duin op Twitter

@mennovanduin

In zijn opiniërende blogs reageert Menno van Duin op de actualiteit en maakt hij de lezers attent op interessante studies of rapporten.

Verschenen blogs

28 mei 2020: Blog: De kunst van het simultaan schaken
30 april 2020: De veiligheidsregio als ‘schuldige van dienst’
21 april 2020: Beste Mark: initieer een IMT!
1 april 2020: Een megacrisis kent vele valkuilen
20 maart 2020: Naar een onvermijdelijke lockdown?
11 maart 2020: Dilemma's rond COVID-19
24 februari 2020: Coronavirus: hoe bewaren we de rust?
11 februari 2020: 'Stormy Weather'
28 januari 2020: Nuchterheid over Wuhan?
10 januari 2020: Een vuurwerkverbod? Maar doe het dan ook echt!
7 januari 2020: 2019

19 december 2019: De ‘onzichtbare’ crises
22 november 2019: Aflevering van ‘The Crown’ over mijnramp een must voor alle crisismanagers
12 november 2019: De kaping op Schiphol
7 november 2019: De brandweer onder vuur
18 juli 2019: Neerstorten MH17: alweer vijf jaar geleden
11 juli 2019: Prachtig onderzoek Oudewater
5 juli 2019: De 112-crisis, of toch KPN-storing ...
15 juni 2019: Groningse burgemeesters: ga naar GRIP-4!
17 april 2019: Vragen bij rapport Inspectie Gezondheidszorg over vier insulinedoden
28 maart 2019: Nu Utrecht en een (onverhoopt) volgende keer?
23 maart 2019: De aanslag in Utrecht: wie het weet, mag het zeggen
12 februari 2019: Stankoverlast Alblasserdam houdt Nederland in zijn greep ...
4 februari 2019: Trots in Twente
24 januari 2019: Kwetsbaarheidsparadox en de 'watjes'

28 december 2018: Een 'uitgescheurd' jaar 2018
20 december 2018: Over de Stint en het vmbo Maastricht; iedereen maakt fouten
14 november 2018: De nuchterheid van Tinkebell
2 oktober 2018: Stint
8 augustus 2018: Observaties bij de Amsterdamse brandweercultuur
25 juni 2018: Agree to disagree
7 juni 2018: Gewoon sorry zeggen …
28 april 2018: Repareer eerst de scheuren in de samenleving, dan pas de scheuren in Groningse huizen
14 maart 2018: Onafhankelijk onderzoek
24 januari 2018: Uw mening gevraagd en gegeven: groeiend vertrouwen in bestuurders!

21 december 2017: De ‘designated survivor’
6 december 2017: NL-Alert; maar leve ook nog even de WAS-palen
24 november 2017: (Mini)-crises in zwembaden
11 september 2017: Plunderingen: een rampmythe ter ziele?
19 juni 2017: Brand in woontoren Londen: over genegeerde signalen en een terrorisme-bias
15 juni 2017: Alweer GRIP?
1 juni 2017: Op bezoek bij de 14e ISCRAM-conferentie
11 mei 2017: Feyenoord en veiligheid
10 februari 2017: Opnieuw parallellen: Groningen, industriële veiligheid, asbest…
24 januari 2017: Parallellen bij rampen en (mini-)crises

23 december 2016: Enkele observaties bij de aanslag in Berlijn
19 december 2016: Burgemeesters onderzoeksonderwerp bij uitstek
28 juli 2016: Terrorisme en (bureau)politiek
8 juli 2016: Stroomstoring Noord-Holland
28 juni 2016: Brexit als crisis
26 mei 2016: Rampenfilms
10 mei 2016: Femke
30 maart 2016: Ibrahim El Bakraoui: over een Brusselse terrorist en de waarde van casusonderzoek
24 maart 2016: Geluk en ongeluk
7 maart 2016: Man-made disasters en het treinongeval bij Dalfsen
19 februari 2016: Gasstoring Velsen-Noord
3 februari 2016: Januari zit er al weer op
8 januari 2016: Asbest in Wateringen: ‘the continuing story’

Onderzoeken

Betrokkenheid van gemeenteraden bij de veiligheidsregio's (2020)

De veiligheidsregio's in de eerste weken van de coronacrisis (2020)

KPN-storing:hoe bestuurlijk omgaan metgebiedsontbonden crises (2020)

De impact van de coronacrisis op gemeenten. Eerste tussenrapportage: een maand na de uitbraak (2020)

Hoog-risico biologische laboratoria. Een verkenning van de verantwoordelijkheden en de positie van de veiligheidsregio (2020)

Versterken van veerkracht. Naar een gezamenlijke aanpak van ongekende crises (2020)

Cyberrisico's en veiligheidsregio's. Hoe beoordelen veiligheidsregio's cyberrisico's? (2020)

Maatschappelijk herstel na grootschalige overstromingen (2019)

Containercalamiteit: crisisbeheersing in het Waddengebied. Een evaluatie in opdracht van de veiligheidsregio’s Fryslân, Groningen en Noord-Holland Noord (2019)

Containercalamiteit in het Noorden: de aanpak en impact. Een evaluatie ten behoeve van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (2019)

Olielekkage in de haven van Rotterdam (2019)

Verbinding tussen werelden? Een verdiepende studie naar de aanpak van zeven bovenregionale crisistypen (2019)
Bijlage rapport Verbinding tussen werelden? Een verdiepende studie naar de aanpak van zeven bovenregionale crisistypen (2019)

GRIP op de sluiting en ontruiming van camping Fort Oranje (2019)

Inventarisatie inzet NL-Alert 2013-2017 (2019)

Verminderd zelfredzamen ten tijde van rampen en crises: de overheid een zorg? (2018)

Sprinklerincident in vuurwerkopslag Ulicoten (2018)

Evaluatie crisismanagement na orkaan Irma (2018)

GRIP-3 bij Fort Oranje (2018)

Maatschappelijke onrust en de rol van gemeenten (2018)

Risico's in samenhang. Een verkennende studie naar de aansluiting tussen regio's en Rijk (2018)

GRIP-4 bij Fort Oranje (2018)

VenloStormt 2017: risico's en verantwoordelijkheden (2017)

Veerkrachtig omgaan met aanslagen: een advies voor bestuurders (2017)

Hagelstenen zo groot als tennisballen (2017)

Vluchtelingencrisis 2015: Lessen uit de crisisnoodopvang (2017)

De flexibiliteit van GRIP (2015)

Scheepsbrand in Schevingen Haven. Een evaluatie aan de hand van vijf dilemma’s (2015)

Sociale media-analyses van vijf kritieke momenten (2014)

Lessen in crisisbeheersing: dilemma's uit het schietdrama in Alphen aan den Rijn (2012)

Brandweer in Europa. Een vergelijkende verkenning van Europese brandweerstelsels (2012)

Crisisbeheersing in Europa. Een vergelijking van Nederland met België, Duitsland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk en Zweden (2012)

Lessen uit crises en mini-crises

Elk jaar brengt het lectoraat Crisisbeheersing een publicatie uit in de reeks Lessen uit crises en mini-crises. Verschenen zijn:

Lessen uit crises en mini-crises 2018

Lessen uit crises en mini-crises 2017

Lessen uit crises en mini-crises 2016

Lessen uit crises en mini-crises 2015

Lessen uit crises en mini-crises 2014

Lessen uit crises en mini-crises 2013

Lessen uit crises en mini-crises 2012

Kennisdocumenten

Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing (2019)

Handreiking Decontaminatie (2019)

Handreiking Aanpak asbestincidenten (2018)

Bestuurlijke oplegger Handreiking Aanpak asbestincidenten (2018)

HEV 2018: procesmodel evenementen, IFV, 2018

Stralingsincidenten veiligheidsregio's (2017)

Handboek Basisinformatie regionale crisisbeheersing (2017)

Overige publicaties

COVID-19: Directeuren Publieke Gezondheid en GHOR over zorgcontinuïteit (2020)

Experts aan het woord: effecten van de coronacrisis (2020)

De impact van de coronacrisis op gemeenten. Tweede tussenrapportage: tweeënhalve maand na de uitbraak (2020)

De impact van de coronacrisis op gemeenten. Eerste tussenrapportage: een maand na de uitbraak (2020)

Betrokkenheid van gemeenteraden bij de veiligheidsregio's (2020)

Maatschappelijk herstel na grootschalige overstromingen (2019)

De toekomst van de veiligheidsregio (2019). Position paper Menno van Duin

Artikelen

Aardbevingen in Groningen: psychosociale impact (2018). Impact Magazine, 4, 8-11.

Column Menno van Duin: Klokkenluiders (2018). Impact Magazine, 2, 7.

Column Menno van Duin: De ramp na de ramp (2018). Impact Magazine, 1, 7.

Crisismanagement is continuïteitsmanagement (2017). Magazine Nationale veiligheid en crisisbeheersing, 5/6, 46-47.

Nucleaire dilemma's (2017). Magazine Nationale veiligheid en crisisbeheersing, 4, 39.

Boekbespreking Alledaagse magie (2017). Impact Magazine 3, 31-33.

IJs en weder dienende (2017). VARAgids 1, 36-39.

Rol sociale media bij rampen en mini-crises (2016). Tijdschrift voor Veiligheid, 15, 41-53.

De politie en het jaar 2015 (2016). Tijdschrift voor de Politie 10, 31-34.

Sidderingen (2016). Cogiscope 4, 14-17.

Lessen uit crises en mini-crises 2014 (2015). Magazine Nationale veiligheid en crisisbeheersing, 5, 36-37.

Als je zwart wilt zien, zie je ook zwart (2015). VNG Magazine, 8, 15.

Evenementen, veiligheid en 'het gedoe' eromheen (2015). Tijdschrift voor de Politie, 5, 14-17.

Geen mini-crisis is hetzelfde en toch hebben ze veel gemeen (2015). Cogiscope, 1, 20-24.

Aandacht voor de flexibiliteit van GRIP (2015). Magazine Nationale veiligheid en crisisbeheersing, 2, 52-53.

Burgemeesters let op uw zaak! (2013). Burgemeestersblad, 69, 12-14.

Wie heeft de leiding in geval van voedselbesmetting (2013). Magazine Nationale veiligheid en crisisbeheersing, 6, 30-31.

Crisisbeheersing in Europa (2013). Magazine Nationale veiligheid en crisisbeheersing, 2, 10-13.

Het dilemma rond GRIP (2013). Tijdschrift voor de Politie, 3, 6-10.

De asbestcrisis in Utrecht - over evalueren en oordelen (2013). Magazine Nationale veiligheid en crisisbeheersing, 1, 30-33.

Beroepsgeheim hindert hulp na ramp onnodig (2012). Medisch Contact, 23, 1402-1403.

Boekbijdragen

Schietdrama Alphen aan den Rijn - leren van evaluaties (2013). Kennis in de frontlijn, 127-137.

Lectorale rede Menno van Duin

Veerkrachtige crisisbeheersing: nuchter over het bijzondere (2011)

Dissertatie Menno van Duin

Van rampen leren (1992)

Het lectoraat Crisisbeheersing brengt een nieuwsbrief uit, om belangstellenden te informeren over actuele ontwikkelingen binnen het lectoraat. Wilt u deze nieuwsbrief ontvangen? Mail dan naar crisisbeheersing@ifv.nl.