Van maandag 24 juni t/m vrijdag 5 juli 2019 doen de Brandweeracademie, Veiligheidsregio Utrecht en Brandweer Nederland onderzoek naar rookverspreiding in een leegstaand woon-zorgcentrum in Oudewater. De experimenten met daadwerkelijk rook en vuur hebben een grote wetenschappelijke waarde. Het gaat - ook in internationaal opzicht - om unieke testen die worden uitgevoerd door en met de brandweer.
Vandaag is het dan eindelijk zover: na maanden voorbereiding gaat het praktijkonderzoek nu echt van start! Vandaag is er één test die wordt bijgewoond door genodigden en door media.
Eerste test praktijkonderzoek #rookverspreiding van start. Media en genodigden aanwezig bij aftrap van 2 weken testen samen met @Brandweer_NL @vrutrecht @rivm in @GemOudewater pic.twitter.com/dTi3eE5ykO— Brandweeracademie (@Brwacademie) 24 juni 2019
Eerste test praktijkonderzoek #rookverspreiding van start. Media en genodigden aanwezig bij aftrap van 2 weken testen samen met @Brandweer_NL @vrutrecht @rivm in @GemOudewater pic.twitter.com/dTi3eE5ykO
Verschillende media besteden aandacht aan de start van de experimenten:
De testen beginnen maandag, maar vandaag is er al media-aandacht. Ondertussen wordt er door het onderzoeksteam keihard gewerkt om alles in gereedheid te brengen voor maandag.
‘Seniorencomplexen onveilig bij brand' stelt @EenVandaag @GemOudewater is daarom vanaf maandag twee weken gastheer voor landelijk brandweeronderzoek @IFVtweet @vrutrecht In lege Schuylenburcht testen brandexperts hoe veiligheid van onze ouderen beter kanhttps://t.co/aw0SrOWNQI— Pieter Verhoeve (@PieterVerhoeve) 21 juni 2019
‘Seniorencomplexen onveilig bij brand' stelt @EenVandaag @GemOudewater is daarom vanaf maandag twee weken gastheer voor landelijk brandweeronderzoek @IFVtweet @vrutrecht In lege Schuylenburcht testen brandexperts hoe veiligheid van onze ouderen beter kanhttps://t.co/aw0SrOWNQI
Het item van EenVandaag met lector Brandpreventie René Hagen, projectleider Hans Hazebroek en Remco van Werkhoven van Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond.
Vandaag is de laatste meet- en filmapparatuur geplaatst. Vandaag en morgen gaan we alles testen.
D-day -2 onderzoek #rookverspreiding. De (gezonde) spanning loopt op... Vandaag is laatste meet- en filmapparatuur geplaatst en wordt alles getest. Bezoekersruimte is gereed gemaakt voor ontvangst. En lector @NilsRosmuller kwam al even langs @IFVtweet @Brwacademie @vrutrecht pic.twitter.com/Ws2gj3QdKe— Hans Hazebroek (@h_hazebroek) 20 juni 2019
D-day -2 onderzoek #rookverspreiding. De (gezonde) spanning loopt op... Vandaag is laatste meet- en filmapparatuur geplaatst en wordt alles getest. Bezoekersruimte is gereed gemaakt voor ontvangst. En lector @NilsRosmuller kwam al even langs @IFVtweet @Brwacademie @vrutrecht pic.twitter.com/Ws2gj3QdKe
De meeste meet- en fimapparatuur is geplaatst. Het RIVM, dat ook meewerkt aan de experimenten, was vandaag in Oudewater om de laatste afspraken te maken.
D-Day- 3 onderzoek #rookverspreiding. Vandaag is de meeste meet- en filmapparatuur geplaatst, zijn bezoekersruimtes gereinigd en afspraken gemaakt met @rivm over hun bijdrage aan metingen en analyse van (rook)gassen. Morgen test van apoaratuur. @IFVtweet @Brwacademie @vrutrecht pic.twitter.com/3VWhLIYF2m— Hans Hazebroek (@h_hazebroek) 19 juni 2019
D-Day- 3 onderzoek #rookverspreiding. Vandaag is de meeste meet- en filmapparatuur geplaatst, zijn bezoekersruimtes gereinigd en afspraken gemaakt met @rivm over hun bijdrage aan metingen en analyse van (rook)gassen. Morgen test van apoaratuur. @IFVtweet @Brwacademie @vrutrecht pic.twitter.com/3VWhLIYF2m
De voorbereidingen zijn in volle gang.
D-Day - 4 onderzoek #rookverspreiding in @GemOudewater. Vandaag wordt meet- en filmapparatuur geplaatst en zoveel mogelijk aangesloten. Er lopen straks 100'en meters stroom- en datakabels van de meetapp naar de regieruimte. @vrutrecht @Brwacademie @IFVtweet pic.twitter.com/d3zlPybSV5— Hans Hazebroek (@h_hazebroek) 18 juni 2019
D-Day - 4 onderzoek #rookverspreiding in @GemOudewater. Vandaag wordt meet- en filmapparatuur geplaatst en zoveel mogelijk aangesloten. Er lopen straks 100'en meters stroom- en datakabels van de meetapp naar de regieruimte. @vrutrecht @Brwacademie @IFVtweet pic.twitter.com/d3zlPybSV5
Waarom dit praktijkonderzoek naar rookverspreiding?Bij relatief kleine branden in woon(zorg)gebouwen verspreidt de rook zich steeds vaker door een groot deel van het pand. Het gevolg hiervan is dat bewoners gezondheidsschade oplopen of soms zelfs overlijden, en dat de brandweer het volledige gebouw moet ontruimen. Mede omdat het vaak om kwetsbare bewoners gaat, hebben deze incidenten een grote maatschappelijke impact.
Onderzocht wordt hoe de rook zich precies verspreidt en hoe dit het beste beperkt kan worden, zowel door maatregelen te nemen in/aan het gebouw als door de manier waarop de brandweer deze incidenten bestrijdt.
Veiligheidsregio Utrecht (VRU), woningcorporatie De Woningraat (de eigenaar van het voormalige woon-zorgcentrum), de gemeente Oudewater en het RIVM zijn nauw betrokken bij de experimenten. De VRU is iedere dag aanwezig met een blus- en veiligheidsploeg.
Het wordt een uniek onderzoek met grote waarde, niet alleen voor de brandweer, maar ook voor gemeenten, woningcorporaties, zorgcorporaties en zeker voor de wetgever. Blijf de komende weken op de hoogte via deze webpagina en onze social media: www.ifv.nl/rookverspreiding
Gebruik op Twitter de hashtag #rookverspreiding
Projectleider Hans Hazebroek over het wat en waarom van dit onderzoek
Tijdens de testweken voeren we negentien experimenten uit, twee per dag, met uitzondering van de eerste dag. Wat meten we?
Bij alle testen werken we met één standaard scenario met een standaard vuurlast: een brand in een bank in de woonkamer in een nachtelijke situatie. Vanwege de vergelijkbaarheid is ervoor gekozen om de invloed van de wind zo veel mogelijk uit te sluiten, en daarom in principe met een gesloten buitengevel te testen. Hierop is één uitzondering: op één testdag wordt maximale ventilatie toegepast.
Voor iedere test plaatsen we in een appartement op de eerste verdieping van het woongebouw eenzelfde bank. Er is geen andere vuurlast in het appartement aanwezig. De bank wordt onder gecontroleerde omstandigheden steeds op dezelfde plek in brand gestoken. Voor de experimenten is het van belang om de brand te laten branden, om te zien wat er met de rook gebeurt. Na 20 minuten doet de blusploeg van Veiligheidsregio Utrecht een inzet: de brand wordt geblust en het woongebouw wordt geventileerd.
Het onderzoek is bedoeld om in verschillende situaties vast te stellen hoe het is gesteld met de vluchtveiligheid en overleefbaarheid voor bewoners. Om dit te kunnen bepalen, gebruiken we diverse film- en meetapparatuur die verdeeld is over meerdere verdiepingen. We gaan bij het meten uit van drie hoogtes van personen: liggend, kruipend en staand (30 cm, 90 cm en 1.50 m). De volgende factoren worden gemeten:
Temperatuur Thermokoppels meten de omgevingstemperatuur. Thermokoppels bevinden zich op alle verdiepingen in zowel de woningen als de gangen en worden ook gebruikt om de verspreiding van hitte via leidingschachten vast te leggen.
StralingDiverse watergekoelde stralingsmeters en plaatfluxmeters leggen vast in hoeverre er sprake is van hittestraling vanuit de rooklaag.
OmgevingsdrukRook verplaatst zich vooral aan de hand van drukverschillen; daarom wordt de omgevingsdruk op meerdere plekken vastgelegd.
MeetboomDe meetapparatuur voor temperatuur, straling en druk is op een aantal plaatsen gecombineerd tot een zogenoemde meetboom. Dit vergemakkelijkt het installeren, verplaatsen en beschermen van gevoelige apparatuur in een extreme omgeving (hitte, stoom).
Rooklaaghoogte en zichtlengteDeze kunnen continu afgelezen worden, doordat er op verschillende plekken markeringen zijn aangebracht.
GassenDe concentraties koolmonoxide, zuurstof en stikstofoxiden worden vastgelegd met een aantal stationaire en mobiele meetinstrumenten. De zogenoemde testo's hebben een vaste opstelling waarbij de data ook direct centraal kunnen worden verzameld en uitgelezen. Verder gebruiken we mobiele meetapparatuur. De data hiervan worden na iedere test verzameld.
FilmapparatuurIn totaal zijn er meer dan 30 cameraposities die vastleggen wat er iedere test gebeurt. Deelnemers aan het bezoekersprogramma kunnen gedurende een test via een aantal camera's live meekijken.
Regieruimte, dataverzameling en -opslagEr is een centrale regieruimte ingericht in het gebouw. Deze ruimte is speciaal (achter een aantal dichte scheidingswanden) geselecteerd, omdat deze veilig moet zijn voor de onderzoekers. In deze ruimte wordt de regie gevoerd over de feitelijke uitvoering van de testen, en worden ook alle data opgeslagen en vrijwel direct daarna geback-upt. De regie staat in direct contact met de blus-/veiligheidsploeg om de inzet tot op de seconde nauwkeurig te laten uitvoeren in verband met de vergelijkbaarheid.
Inzet blusploegDe brandweer staat bij brand in gestapelde woongebouwen voor het dilemma: moet er prioriteit gegeven worden aan redding (zodat alle mensen uit het gebouw worden gehaald) of aan blussen (zodat de brand zich niet kan uitbreiden en geen nieuwe rook meer produceert). Bij ieder experiment wordt daarom na verloop van een bepaald tijdsbestek ingegrepen in de vorm van een offensieve (gericht op het uitmaken van de brand) of defensieve interventie (gericht op het instandhouden van het brandcompartiment en het ontruimen van omliggende woningen) door de brandweer, waarbij de effecten op brandontwikkeling en rookverspreiding worden vastgelegd.
